İNCE BAĞIRSAKLARDA BAKTERİ ARTIŞI : SIBO
SİBO (Small Intestine Bacteria Overgrowth), ince bağırsaklarda bulunan bakteri sayısında artış olması ve/veya bakteri tiplerinde değişiklik olması durumudur. Hastaların büyük çoğunluğunda normalde kalın bağırsaklarda bulunması gereken bakteri çeşitlerinin ince bağırsaklarda çoğaldığı görülmektedir.
Normal durumlarda yararlı bakteriler dahil olmak üzere ince bağırsaklarda bakteri bulunmamalıdır. Yararlı bakteriler kalın bağırsak mukozasına yerleşir ve sindirilemeyen diyet lifleri ile beslenirler. İnce bağırsak boşluğunda bakteri üreme durumunda bağırsak yapısı bozulur bu nedenle besin emilim sistemi de bozulur. Bu durum bağışıklık sistemimizin zayıflamasına ve bir çok otoimmun hastalığa davetiye çıkarabilmektedir.
SİBO’ nun en yaygın görülen belirtileri
- Karında şişlik, gaz,
- Kabızlık veya ishal,
- Karın ağrısı, kramp
- Yorgunluk
- Eklem ağrıları
- Fibromiyalji
- Bulantı ve kusma
- Malnutrisyon
- Egzamalar
- Akne ve Diğer cilt hastalıkları,
- Depresyon
- Diyabet
- IBS veya Hassas bağırsak sendromu
- Kilo kaybı, kilo alamama durumlarıdır.
Çok fazla sayıda ya da yanlış tipteki bakterilerin ince bağırsaklarda bulunması gıdaların sindirimini veya emilimini bozduğundan beslenme yetersizliklerine yol açabilir. Bu bakteriler özellikle B12 vitamini gibi B vitaminlerini alıp bunların kendi hücrelerimize ulaşarak emilmesini engellerler. Bu durum çok ileri aşamadaki SIBO ve malnutrisyon durumlarında olur. Bakteriler aynı zamanda safra asitleri üretimini etkileyerek yağ emilimini azaltıp, A ve D vitamini gibi yağda çözünen vitaminlerin eksikliğine yol açabilirler.
Tanı koymada genellikle nefes testleri kullanılmaktadır. Hidrojen gazını ölçen test, hidrojen gazı üreten bakteriler çoğaldığında pozitif sonuç verir. Bu durumda da 'SIBO D' teşhisi konur, D harfi (Diarrhea) yani ishalden gelmektedir. Metan gazı testinde ise metan gazı üreten bakteriler çoğalırsa pozitif sonuç alınır. Buna da 'SIBO IMO (Intestinal Methanogen Overgrowth) denmektedir.
SİBO tedavisi için sıklıkla antibiyotikler ve beslenme planlanması ile beraber kullanılır. Bu antibiyotikler ile ince bağırsaklardaki aşırı çoğalmayı baskılama hedeflenmektedir. Fakat antibiyotik tedavilerinin çoğunda kısa bir müddet sonra hastalığın tekrarlandığı gözlemlenmektedir.
SIBO ve çeşitli bağırsak problemlerinden korunmak için;
- Öğünlerinizin dengeli besleyici içeriğie sahip olması,
- Küçük ve sık öğünler tüketmek (4-5 saat aralıklı ve küçük porsiyonlar öneriyoruz)
- Öğün sayısını max 3 ile sınırlamak,
- Mümkün olduğunca geç vakitlerde yemek yememek,
- Yemekleri çok iyi çiğnemek,
- Tedavi süresince yiyeceklerin neredeyse hepsini iyi pişirmek lif içeriği yüksek olan besin öğelerini çok daha fazla pişirmek,
- Çölyak hastalığınız varsa gluten ürünlerinden kaçınmak etkili olmaktadır.
- Probiyotik alımının bağırsaklardaki bakterilerin normale dönmesine yardımcı olduğu ve SIBO tedavisinde antibiyotiklerden daha etkili sonuçlar verdiği bilinmektedir.
KAYNAKÇA
Ören, S. İnflamatuvar bağırsak hastalıklarında ince bağırsakta aşırı bakteri çoğalmasının rolü.
Kul, S. (2018). İnflamatuvar bağırsak hastalıklarında ince bağırsakta aşırı bakteri çoğalmasının rolü.
Petricli, U. (2019). Majör depresif bozukluk tanılı hastalarda ince bağırsak aşırı bakteri çoğalması durumu.
Dyt. İrem ÖZTÜRK