ELMA SİRKESİ MUCİZESİ GERÇEK Mİ?
12 EYLÜL 2025
ELMA SİRKESİ MUCİZESİ GERÇEK Mİ?
Fransızca Vin aigre ‘’Ekşi şarap’’ kelimesinden gelen sirke; şarap, melas, sorgum, elma, armut, üzüm, çilek, kavun, hindistan cevizi, bal, bira, patates, pancar, akçaağaç şurubu, malt, tahıl, peynir altı suyu dahil olmak üzere mayalanabilir karbonhidrat kaynağı olan neredeyse her üründen yapılabilmektedir. Sirke; insanlar tarafından binlerce yıldır baharat ve gıda koruyucu olarak kullanılmaktadır. Sirkenin antibakteriyel özelliği dışında kan basıncını düşürmesi, kardiyovasküler hastalıkları azaltması, antioksidan aktivitesi ve besin metobolizmasını düzenlemesi gibi insan sağlığına yararları hakkında birçok çalışma yapılmıştır. (1).
ELMA SİRKESİ VE KAN ŞEKERİ ÜZERİNE ETKİSİ!
Elma sirkesinde aktif bir bileşen olan asetik asidin antiglisemik özellikte olduğu saptanmıştır. Ayrıca asetik asitin midenin boşaltılmasını yavaşlatarak, nişasta moleküllerinin tamamen sindirimini engelleyen disakkaridaz aktivitesini ve kaslar tarafından glikozun alımını engellediği yapılan çalışmalarda belirlenmiştir.
Elma sirkesi, turşu, dereotu ve ticari sirke haplarından alınan günlük asetik asit miktarlarının şeker hastalarındaki hemoglobin A1c üzerindeki etkileri hakkında yapılan bir çalışmada; sirkenin hemoglobin A1c değerini düşürdüğü ve düzenli sirke kullanımının glisemi(kan şekeri) kontrolü sağladığı tespit edilmiştir. (2).
ELMA SİRKESİ VE KARDİYOVASKÜLER RİSK FAKTÖRÜNE ETKİSİ!
Halima vd., (2018) tarafından, günlük elma sirkesi tüketiminin, yüksek yağlı diyet kaynaklı beslenmenin Wistar sıçanlarında obezite ile ilişkili kardiyovasküler risk faktörünü etkileyip etkilemediği test edilmiştir. Obez sıçanlarda, yüksek yağlı diyet beslenmesinin uygulanmasından 6 ve 9 hafta sonra toplam serum kolesterolü, trigliserid, LDL, VLDL ve aterojenik indekste artış gözlemlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre elma sirkesi tüketiminin, yüksek yağlı diyet beslenmesine tabi tutulan sıçanlarda obezite kaynaklı oksidatif stresin baskılanmasında, antioksidan savunma sistemini modüle ederek ve aterojenik riski önlemesiyle obezite ile ilişkili hastalık riskini azaltarak, faydalı olabileceği belirtilmiştir. (3).
ELMA SİRKESİ VE PATOJENLERDEN ARINDIRMA ETKİSİ!
Souza ve arkadaşları tarafından, sirkenin marul üzerindeki temizleme etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik olarak farklı zaman ve yerlerden temin edilen 27 adet marul kullanılmıştır. Yapay olarak E. coli bulaştırılmış veya doğal olarak koliformlarla bulaşmış marul yaprakları ya suyla yıkanmıştır (kontrol) ya da 15 dakika boyunca sirke çözeltisine (15 g/L toplam asitlik) daldırılmıştır. Uygulamalar sonucunda marul yapraklarında görsel bir değişikliğin olmadığı; 15 g/L toplam asitlikteki sirkenin, ürünün görünümünü etkilemeden, ürünü patojenlerden arındırmada çok daha etkili olduğu gösterilmiştir. (4).
ELMA SİRKESİNİN BUNLAR GİBİ BİRDEN FAZLA DURUMA FAYDALI ETKİLERİ VARDIR. KULLANIM SÜRESİ VE MİKTARINA DOĞRU KARAR VEREBİLMEK İÇİN MUTLAKA BİR BESLENME UZMANI KONTROLÜ ŞARTTIR.
UZMAN DİYETİSYEN AYŞENUR FİŞEK
DİYETİSYEN MELTEM TORTOP
KAYNAKLAR
1- Johnston CS, Gaas CA, BS.,2006. Vinegar: Medicinal Uses and Antiglycemic Effect. PubMed Central Journals, 8(2): 61
2- Johnston CS, White AM, Kent SM.,2009. Preliminary evidence that regular vinegar ingestion favorably influences hemoglobin A1c values in individuals with type 2 diabetes mellitus.Diabetes Research and clinical Practise, 84: 15-17
3- Halima, B. H., Sonia, G., Sarra, K., Houda, B. J., Fethi, B. S., Abdallah, A. (2018). Apple cider vinegar attenuates oxidative stress and reduces the risk of obesity in high-fat-fed male Wistar rats. J Med Food, 21(1), 70-80.
4- Souza, G. C., Spinosa, W. A., Oliveira, T. C. (2018). Sanitizing action of triple-strength vinegar against Escherichia coli on lettuce. Hortic Bras, 36(3), 414-418.