YO-YO SENDROMU
YO-YO SENDROMU
Zaman zaman kilo alı verdiğiniz bir döngü içerisinde misiniz?
Kışın kilo alıp yaza doğru vermeye çalışanlardan mısın?
Zayıflama diyetleri uygulandıktan sonra kaybedilen ağırlığın tekrar geri kazanılmasına Yo-Yo Sendromu denilmektedir. Yani zayıflama diyeti yapmış olup her seferinde fazlasını geri almak diyebiliriz.
Beden algısı, güzel görünme vb birçok nedenden dolayı kadınlarda görülme sıklığı erkeklerden fazladır. Sürekli kilo alıp veren insanların metabolizması yorulduğu için, kilolarını vermesi başlangıca göre daha zor olur. Bu durum obeziteye de davetiye çıkartabilir.
Yapılan çalışmalar ağırlık kaybının %5 ile %10’ unun bile 6 ay süresince muhakkak korunması gerektiğini göstermiştir. Ayrıca diyetini 1 veya 2 aylık dönem sonrasında bırakan kişilerde bu durum daha sık yaşanmaktadır.
Yo-Yo Sendromu’nun en büyük nedeni, yanlış diyettir. Ve bir diyetin yanlış olmasının birçok nedeni vardır:
- Kişiye özgü olmayan hazır diyetlerin yapılması
- Bireyin Psikolojik, Sosyolojik ve Toplumsal durum değişiklikleri
- Bilinçsiz kullanılan bazı zayıflama hapları
- Çok sık zayıflama diyetleri yapmak
- Düzenli egzersiz programını devam ettirememe
- Bilinçsiz diüretik kullanımı
- Çok düşük kalorili diyetler yapılırken yeme ataklarının oluşması
vb durumlar b sendroma neden olabilmektedir.
Hipokalorik diyetlerle kilo veren kişilerin %95’i 1-5 yıl içerisinde kaybettikleri ağırlığı ya da daha fazlasını geri kazanmaktadır. Kaybedilen ağırlığı koruyamamaktaki başarısızlık fizyolojik nedenlerden çok yeme davranışlarındaki değişimlerle alakalıdır.
Daha önce diyetinde kısıtlama yapmış kişiler, yüksek kalorili besinlerin olduğu ortamlarda kendilerini daha zor kontrol edebilirler. Bunun nedeni de bilinçaltında oluşan yeme ile ilgili haz duygusudur. Kişi nu hazzı tekrar yaşamak istediği için en ufak bir hatırlatma bile yüksek kalorili besinleri fazla tüketmesine neden olabilir.
Yapılan bir diğer çalışmada katılımcıların %65’ inin kaybettikleri ağırlıkları 6 aydan uzun bir sürede koruyamadıkları ve geri kilo alma nedeni olarak fazla yeme ve iştahın artmasını sebep gösterdikleri görülmüştür. Ve kişilerin yüksek oranda öğün atladıkları, %44 ünün 6’nın üzerinde diyet denemesi yaptığı da bilinmekte.
Yo-Yo Sendromu ile yeme bozukluğu arasındaki ilişkiye bakıldığında %16,7’sinin gece yeme sendromu, %54,8’inin ise tıka basa yeme sendromu olduğu saptanmıştır.
Tedavi Sürecinde Neler Yapılabilir?
- Düşük kalorili olup yeterli dengeli diyetler yapmak
- Fiziksel aktiviteyi düzenli hale getirilmeli ve metabolizmada artış sağlanmalıdır.
- Tek bir besine yüklenilmeyip diyette çeşitlilik sağlanmalıdır.
- Vücudun temel ihtiyacı olan vitamin ve mineralleri sebze ve meyvelerden almak ilk tercih olmalıdır.
- Vücudun önemli bir kısmı sudan oluşmaktadır bundan dolayı eterince su içmeye özen gösterilmelidir.
Diyetisyen Dilan Yavuz