• 2165153839   5550061276
  • bilgi@aysenurfisek.com
Randevu Al

Anasayfa

Blog

Anasayfa Blog ERİTRİTOL
ERİTRİTOL
  • 02 Tem 2021
ERİTRİTOL

ERİTRİTOL

Aşırı şeker alımının gereğinden fazla enerji alımına neden olduğu ve bunun da kilo alımı, obezite ve diş çürüğü ile ilişkili kronik hastalıklara yol açabileceği kabul edilmektedir ve bu nedenle şeker alımını azaltmak için, 1800’lerde tatlandırıcılar ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda, özellikle aşırı kilolu kişilerde kalori alımını azaltmaya yardımcı olabilecek tatlandırıcılara ihtiyaç vardır.

Şeker tüketimine bağlı hastalıkların artan prevelansı ile birlikte, tatlandırıcılar artık gıda maddelerinde yaygın hale gelmiştir.

 

Gıda endüstrisinde kullanılan iki tip tatlandırıcı mevcuttur bunlar bitki kaynaklı doğal tatlandırıcılar ve sentetik tatlandırıcılardır.

 

Doğal tatlandırıcı maddeler, sağlık üzerinde herhangi bir olumsuz etkiye sahip olmadıkları için sentetik tatlandırıcı maddelere göre daha çok tercih edilir. Doğal tatlandırıcılar, diyabetik hastalar için zararsız maddelerdir.

 

Tatlandırıcılar:

A)      Sentetik Tatlandırıcılar:

Sakkarin, sukraloz, aspartam, asesülfam-K, neosperidin DC ve seplenda’dır.

B)      Doğal Tatlandırıcılar (Şeker Alkolleri)

Maltitol, ksilitol, sorbitol ve eritritol’dür.

 

Eritritol, özellikle gıda endüstrisinde önem kazanan, doğal olarak bulunan bir tatlandırıcıdır. Armut, üzüm, kavun, karpuz gibi meyvelerde, çeşitli sebzelerde, mantarlarda ve fermente ürünlerde doğal olarak bulunan bir alkol şekeridir. Kalorisi azaltılmış gıdalarda, şekerlemelerde veya unlu mamullerde tatlandırıcı olarak olarak kullanılır. 

 

Günümüz şartları ve yaşam tarzı nedeniyle, diyabet ve obezite yüzünden bir takım sıkıntılar çeken insanların sayısı artmaktadır. Bu sebeple insanların sağlığına kavuşma arzusu, şekersiz, kalorisiz veya besleyici olmayan gıdalardan oluşan bir pazar yaratmıştır. Bu pazarın önemli bir kısmını, polioller olarak adlandırılan şeker alkolleri oluşturur. Uygulamalar gıdadan kozmetiğe ve ilaca kadar çeşitlilik gösterir. Sorbitol, ksilitol, mannitol, laktitol ve maltitol gibi polioller zaten bir süredir şeker alternatifleri olarak yaygın olarak kullanılıyorken, eritritol hala geliştirilmektedir. Eritritolün üretimi diğer poliollere göre daha zor olduğu için, eritritol konsantrasyonunun, üretkenlik oranının veya veriminin iyileştirilmesi açısından üretimini optimize etmek için yoğun araştırmalar yapılmıştır.

 

Eritritol ((2R,3S)-Butan-1,2,3,4-tetrol), çeşitli karbonhidratlarda (Billaux) aldehit veya keton grubunun hidrolizlenme işlemleri sonucu oluşan polioller olarak da bilinen şeker alkolleri ailesine aittir.

 

Şeker alkolleri içinde eritritol olağanüstü bir rol oynar. Sadece dört karbon atomundan oluşur ve bu nedenle biraz farklı fiziksel ve kimyasal özelliklerle ilişkili olan tüm şeker alkollerinin en küçük moleküler ağırlığına sahiptir. Eritritol simetrik bir moleküldür ve bu nedenle sadece mezo formda bulunur. %60-80 sakarozdan oluşan orta derecede tatlılığa sahip susuz kristaller oluşturur. Ancak bir avantaj olarak ağızda kalan herhangi bir tat olmaması nedeniyle daha yoğun şekerler ile karıştırılabilir. Ancak eritritol daha yoğun tatlandırıcılara kıyasla yüksek üretim maliyetleri nedeniyle, tatlandırıcı olarak öncelikli bir şekilde seçilmez. Daha önemli bir özellik olarak, eritritol ağızdaki tadı iyileştirebilir. Buruk tadı ve yoğun tatlandırıcıların tahriş edici etkisi gibi bazı istenmeyen tatları maskeleyebilir. Yapay tatlandırıcı sukraloz ile birlikte, vücuda enerji sağlamayan, kalorisiz tek polioldür.

 

Bu şeker alkollerinin en değerli özellikleri, tatlılık ve düşük kalori içeriği ile birlikte karyojenik olmamalarıdır. Tatlı olduğu halde kalori içermemesinin sebebi ise vücudun eritritolü parçalayamamasıdır. Vücutta eritritolü parçalayacak bir enzim bulunmadığından bu tatlandırıcı kana karışmaz ve direkt olarak kan şekeri ile insülin seviyelerini değiştirmeden idrar yoluyla atılır. Bu sayede vücuda şekerin verdiği zararı vermezler.

 

Eritritolün en önemli diğer özelliği ise; şeker hastalığı veya obezitesi olan kişiler için özel gıdalarda tatlandırıcı olarak kullanılmasına izin verilmesidir. Bu aynı zamanda, sorbitol ve ksilitol gibi diğer poliollerin ishale yol açan ciddi bir dezavantajının da ortadan kaldırıldığı anlamına gelir. Son olarak, eritritol, idrarla atılmadan önce vücutta dolaşırken antioksidan aktivitesini potansiyel olarak uygulama kabiliyetine sahip bir serbest radikal süpürücüdür.

Uzm. Diyetisyen Ayşenur Fişek

KAYNAKLAR

  1. Acebal C, Castillon MP, Estrada P, Mata I, Costa E, Aguado J, Romero D, Jimenez F (1986) Fiziksel olarak işlenmiş buğday samanı üzerinde Trichoderma reesei QM9414'ten geliştirilmiş selülaz üretimi . Appl Microbiol Biotechnol 24(3):218–223. https://doi.org/10.1007/bf00261540

CAS makale Google Akademik 

  1. Barbieri G, Barone C, Bhagat A, Caruso G, Conley ZR, Parisi S (2014) Gıdalardaki tatlı bileşikler: şeker alkolleri kimyanın yeni gıdalar ve geleneksel ürünler üzerindeki etkisini. Springer International Publishing, Cham, s. 51–59

Google Akademik 

  1. Bernt WO, Borzelleca JF, Flamm G, Munro IC (1996) Erythritol: biyolojik ve toksikolojik çalışmaların gözden geçirilmesi. Regul Toxicol Pharmacol 24(2 Puan 2):S191–S197. https://doi.org/10.1006/rtph.1996.00098

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Billaux MS, Flourie B, Jacquemin C, Messing B (1991) Şeker alkolleri. İçinde: Marie S, Piggott JR (eds) Tatlandırıcılar El Kitabı. Springer ABD, Boston, s. 72–103. https://doi.org/10.1007/978-1-4757-5380-6_4

Bölüm Google Akademik 

  1. Boesten DMPHJ, den Hartog GJM, de Cock P, Bosscher D, Bonnema A, Bast A (2015) Eritritolün sağlık etkileri. Nutrafoods 14(1):3–9. https://doi.org/10.1007/s13749-014-0067-5

CAS makale Google Akademik 

  1. Brown A (1978) Ökaryotik mikroorganizmalarda uyumlu çözünenler ve aşırı su stresi. Adv Microb Physiol 17:181–242. https://doi.org/10.1016/S0065-2911(08)60058-2

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Kanada H (2016) Şeker alkolleri (polioller) ve gıdalarda tatlandırıcı olarak kullanılan polidekstroz—gıda güvenliği—Sağlık Kanada. Yayımcı. https://www.canada.ca/en/health-canada/services/food-nutrition/food-safety/food-additives/sugar-substitutes/sugar-alcohols-polyols-polydexrose-used-sweeteners-foods-food- güvenlik.html . Erişim tarihi: 9.11.2017 2017
  2. Carly F, Gamboa-Melendez H, Vandermies M, Damblon C, Nicaud JM, Fickers P (2017) Yarrowia lipolytica'da eritritol katabolizması için anahtar bir gen olan EYK1'in tanımlanması ve karakterizasyonu . Appl Microbiol Biotechnol 101(17):6587–6596. https://doi.org/10.1007/s00253-017-8361-y

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Chattopadhyay S, Raychaudhuri U, Chakraborty R (2014) Yapay tatlandırıcılar—bir inceleme. J Food Sci Technol 51(4):611-621. https://doi.org/10.1007/s13197-011-0571-1

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. de Cock P (2012) Erythritol tatlandırıcılar ve gıda teknolojisinde şeker alternatifleri. Wiley-Blackwell, Hoboken, s. 213–241

Kitap Google Akademik 

  1. de Cock P, Makinen K, Honkala E, Saag M, Kennepohl E, Eapen A (2016) Erythritol, ağız sağlığı uç noktalarının yönetiminde ksilitol ve sorbitolden daha etkilidir. Int J Dent 2016:1–15. https://doi.org/10.1155/2016/9868421

makale Google Akademik 

  1. den Hartog GJ, Boots AW, Adam-Perrot A, Brouns F, Verkooijen IW, Weseler AR, Haenen GR, Bast A (2010) Erythritol tatlı bir antioksidandır. Beslenme 26(4):449–458. https://doi.org/10.1016/j.nut.2009.05.004

makale Google Akademik 

  1. Deng H, Han Y, Liu Y, Jia W, Zhou Z (2012) Yeni izole edilmiş eritritol üreten mayanın tanımlanması ve eritroz [düzeltilmiş] redüktaz genlerinin klonlanması. J Ind Microbiol Biotechnol 39(11):1663-1672. https://doi.org/10.1007/s10295-012-1162-5

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Dobrowolski A, Mitula P, Rymowicz W, Mironczuk AM (2016) Çeşitli endüstriyel atıklardan ham gliserolün Yarrowia lipolytica mayasıyla tek hücreli yağa verimli bir şekilde dönüştürülmesi . Bioresour Technol 207:237–243. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2016.02.039

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Efsa Diyetetik Ürünler Paneli N, Alerjiler (2011) Şeker ikame maddeleri ksilitol, sorbitol, mannitol, maltitol, laktitol, izomalt, eritritol, D-tagatoz, izomaltuloz, sukraloz ve polidekstroz ile ilgili sağlık beyanlarının doğrulanması ve bakımı hakkında bilimsel görüş diş mineralizasyonunu azaltarak (ID 463, 464, 563, 618, 647, 1182, 1591, 2907, 2921, 4300) ve tokluk glisemik tepkileri azaltarak (ID 617, 619, 669, 1590, 1762, 2903) diş mineralizasyonu , 2908, 2920) 1924/2006 (EC) sayılı yönetmeliğin 13(1) maddesi uyarınca. EFSA J 9(4):2076. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2011.2076

makale Google Akademik 

  1. EPA Avrupa poliol üreticileri birliği (2017) Yayıncı. http://www.polyols-eu.org/communication Erişilen 20.08.17
  2. Ghezelbash GR, Nahvi I, Malekpour A (2014) Candida magnoliae mutantı kullanılarak minimum yan ürünle eritritol üretimi . Prikl Biokhim Mikrobiol 50(3):324–328

CAS PubMed Google Akademik 

  1. Goossens J, Gonze M (1996) Eritritolün beslenme özellikleri ve uygulamaları: benzersiz bir kombinasyon mu? In: Grenby TH (ed) Tatlandırıcılardaki gelişmeler. Springer ABD, Boston, s. 150–186. https://doi.org/10.1007/978-1-4613-1229-1_8

Bölüm Google Akademik 

  1. Goossens J, Roper H (1994) Erythritol: yeni bir tatlandırıcı. Şekerleme Ürünleri 60(3):182–184
  2. Grabitske HA, Slavin JL (2008) Pratikte düşük sindirilebilir karbonhidratlar. J Am Diyet Doç. 108(10):1677-1681. https://doi.org/10.1016/j.jada.2008.07.10

makale PubMed Google Akademik 

  1. Grembecka M (2015) Şeker alkolleri - modern tatlandırıcılar dünyasındaki rolleri: bir inceleme. Eur Food Res Technol 241(1):1–14. https://doi.org/10.1007/s00217-015-2437-7

CAS makale Google Akademik 

  1. Hajny GJ, Smith JH, Garver JC (1964) Maya benzeri bir mantar tarafından eritritol üretimi. Uygulama Mikrobiyol 12:240–246

CAS PubMed PubMed Merkezi Google Akademik 

  1. Ishizuka H, ​​Wako K, Kasumi T, Sasaki T (1989) Aureobasidium sp. yüksek eritritol üretimi ile. J Ferment Bioeng 68(5):310–314. https://doi.org/10.1016/0922-338X(89)90003-2

CAS makale Google Akademik 

  1. Jovanovic B, Mach RL, Mach-Aigner AR (2013) Filamentli mantarlardan eritroz redüktazların karakterizasyonu. AMB Ekspres 3(1):43. https://doi.org/10.1186/2191-0855-3-43

makale PubMed PubMed Merkezi Google Akademik 

  1. Jovanovic B, Mach RL, Mach-Aigner AR (2014) Trichoderma reesei kullanılarak buğday samanında eritritol üretimi . AMB Ekspres 4(1):34. https://doi.org/10.1186/s13568-014-0034-y

makale PubMed PubMed Merkezi Google Akademik 

  1. Kohl ES, Leet TH, Lee DY, Kim HJ, Ryu YW, Seo JH (2003) Candida manolyasının ozmofilik bir mutantı tarafından eritritol üretiminin ölçeklendirilmesi . Biyoteknoloji Lett 25(24):2103–2105

makale PubMed Google Akademik 

  1. Li L, Yang T, Guo W, Ju X, Hu C, Tang B, Fu J, Gu J, Zhang H (2016) Eritritol üretimi için HOG1 gen silmeli Trichosporonoides oedocephalis'in verimli bir mutant suşunun yapımı. J Microbiol Biotechnol 26(4):700–709. https://doi.org/10.4014/jmb.1510.10049

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Lin SJ, Wen CY, Wang PM, Huang JC, Wei CL, Chang JW, Chu WS (2010) Ozmofilik Moniliella sp. mutantları tarafından yüksek düzeyde eritritol üretimi . Proses Biyokimyası 45(6):973–979. https://doi.org/10.1016/j.procbio.2010.03.003

CAS makale Google Akademik 

  1. Livesey G (2003) Düşük glisemik özelliklere vurgu yaparak, şeker ikameleri olarak poliollerin sağlık potansiyeli. Nutr Res Rev 16(2):163–191. https://doi.org/10.1079/nrr200371

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Lubick N (2008) Yapay tatlandırıcı çevrede kalıcıdır. Environ Sci Technol 42(9):3125. https://doi.org/10.1021/es087043g

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Magnuson BA, Roberts A, Nestmann ER (2017) Sukralozun güvenliğine ilişkin güncel literatürün eleştirel incelemesi. Gıda Kimyasal Toksikol 106(Pt A):324–355. https://doi.org/10.1016/j.fct.2017.05.047

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Mäkinen KK (1994) Şeker alkolleri. İçinde: Goldberg I (eds) Fonksiyonel gıdalar: tasarımcı gıdalar, farmasötik gıdalar, nutrasötikler. Spinger ABD, New York, s. 219-241
  2. Michaud J, Haest G (2003) Erythritol: yeni bir çok amaçlı eksipiyan. Yayımcı. http://www.pharmtech.com/erythritol-new-multiwhile-excipient?id=&sk=&date=&%0A%09%09%09&pageID=2 . Ağustos 2017'de erişildi
  3. Mirończuk AM, Rakicka M, Biegalska A, Rymowicz W, Dobrowolski A (2015) Melas ve gliserolden Y. lipolytica mayası tarafından eritritol üretiminin iki aşamalı fermantasyon süreci . Bioresour Technol 198:445–455. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2015.09.008

makale PubMed Google Akademik 

  1. Mirończuk AM, Biegalska A, Dobrowolski A (2017) Maya Y arrowia lipolytica'da eritritol sentezinde yer alan genlerin fonksiyonel aşırı ekspresyonu . Biyoteknoloji Biyoyakıtlar 10(1):77. https://doi.org/10.1186/s13068-017-0772-6

makale PubMed PubMed Merkezi Google Akademik 

  1. Moon HJ, Jeya M, Kim IW, Lee JK (2010) Eritritolün biyoteknolojik üretimi ve uygulamaları. Appl Microbiol Biotechnol 86(4):1017–1025. https://doi.org/10.1007/s00253-010-2496-4

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Ortiz ME, Bleckwedel J, Raya RR, Mozzi F (2013) Laktik asit bakterileri ile poliollerin biyoteknolojik ve yerinde gıda üretimi. Appl Microbiol Biotechnol 97(11):4713-4726. https://doi.org/10.1007/s00253-013-4884-z

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Park YC, Lee DY, Lee DH, Kim HJ, Ryu YW, Seo JH (2005) Eritritol üreten suşların proteomik ve fizyolojisi. J Chromatogr B Analyt Technol Biomed Life Sci 815(1–2):251–260. https://doi.org/10.1016/j.jchromb.2004.10.065

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Park EH, Lee HY, Ryu YW, Seo JH, Kim MD (2011) Candida manolyalarında eritroz redüktaz ifadesinde ozmotik ve tuz stresinin rolü . J Microbiol Biotechnol 21(10):1064–1068. https://doi.org/10.4014/jmb.1105.05029

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Park YC, Oh EJ, Jo JH, Jin YS, Seo JH (2016) Şeker alkollerinin biyolojik üretimindeki son gelişmeler. Curr Opin Biyoteknoloji 37:105-113. https://doi.org/10.1016/j.copbio.2015.11.006

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Pfeifer VF, Sohns VE, Conway HF, Lancaster EB, Dabic S, Griffin EL (1960) Periyodik asidin elektrolitik rejenerasyonunu kullanan dialdehit nişastası için iki aşamalı proses. Sanayi Müh. Kimya 52(3):201–206. https://doi.org/10.1021/ie50603a020

CAS makale Google Akademik 

  1. Rakicka M, Biegalska A, Rymowicz W, Dobrowolski A, Mironczuk AM (2017) Genetiği değiştirilmiş Yarrowia lipolytica ile atık malzemelerden poliol üretimi . Bioresour Technol 243:393–399. https://doi.org/10.1016/j.biortech.2017.06.137

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Runnel R, Makinen KK, Honkala S, Olak J, Makinen PL, Nommela R, Vahlberg T, Honkala E, Saag M (2013) Eritritol, ksilitol ve sorbitol şekerlerinin üç yıllık tüketiminin çeşitli plak ve tükürük çürükleriyle ilgili üzerindeki etkisi değişkenler. J Dent 41(12):1236–1244. https://doi.org/10.1016/j.jdent.2013.09.007

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Sawada K, Taki A, Yamakawa T, Seki M (2009) Trichosporonoides megachiliensis SN-G42 tarafından eritritol üretiminde transketolaz aktivitesi için anahtar rol . J Biosci Bioeng 108(5):385–390. https://doi.org/10.1016/j.jbiosc.2009.05.008

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Shindou T, Sasaki Y, Miki H, Eguchi T, Hagiwara K, Ichikawa T (1988) Fermente gıdalarda yüksek performanslı sıvı kromatografisi ile eritritol tayini. J Food Hyg Safe Sci Jpn 29(6):419–422
  2. Suez J, Korem T, Zeevi D, Zilberman-Schapira G, Thaiss CA, Maza O, İsrail D, Zmora N, Gilad S, Weinberger A, Kuperman Y, Harmelin A, Kolodkin-Gal I, Shapiro H, Halpern Z, Segal E, Elinav E (2014) Yapay tatlandırıcılar, bağırsak mikrobiyotasını değiştirerek glikoz intoleransına neden olur. Doğa 514(7521)::181–186. https://doi.org/10.1038/nature13793

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. van der Woude AD, Perez Gallego R, Vreugdenhil A, Puthan Veetil V, Chroumpi T, Hellingwerf KJ (2016) Tatlandırıcı eritritolün fotoototrofik üretimi için Synechocystis PCC6803'ün genetik mühendisliği . Mikrob Hücre Fabrikaları 15(1):60. https://doi.org/10.1186/s12934-016-0458-y

makale Google Akademik 

  1. Veiga-da-Cunha M, Santos H, Van Schaftingen E (1993) Leuconostoc oenos'ta eritritol oluşumunun yolu ve düzenlenmesi . J Bakteriyol 175(13):3941–3948. https://doi.org/10.1128/jb.175.13.3941-3948.1993

CAS makale PubMed PubMed Merkezi Google Akademik 

  1. Wheeler ML, Pi-Sunyer FX (2008) Karbonhidrat sorunları: türü ve miktarı. J Am Diet Assoc 108(4 Ek 1):S34–S39. https://doi.org/10.1016/j.jada.2008.01.024

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Yang LB, Dai XM, Zheng ZY, Zhu L, Zhan XB, Lin CC (2015) Ozmotik basınca yanıt olarak gliserolden eritritol üreten Yarrowia lipolytica'nın proteomik analizi . J Microbiol Biotechnol 25(7):1056–1069. https://doi.org/10.4014/jmb.1412.12026

CAS makale PubMed Google Akademik 

  1. Yoshida H, Hayashi J, Sugahara T (1986) Yabani mantarların serbest şekerleri, serbest şeker alkolleri ve organik asitleri üzerine çalışmalar. J Jpn Soc Gıda Bilimi Teknolojisi 33:426–433

 

 

Diyetisyen Ayşenur Fişek
Bize Ulaşın 2165153839 ya da Randevu Al