Magnezyum
Magnezyum
MAGNEZYUM NEDİR?
Magnezyum (Mg), vücudumuzdaki her hücrenin ihtiyacı olan bir mineraldir. Mg depolarının yarısı doku ve organlardaki hücrelerin içinde, diğer yarısı kemikte kalsiyum ve fosfat ile kombine ve sadece %1’i kanda serbest halde bulunmaktadır. Kandaki Mg düzeyini sabit tutmak, fonksiyonların sürdürülmesi için önemlidir. Vücutta Mg, Ca ile belirli bir dengede bulunmalıdır. Mg ve Ca arasındaki denge korunmazsa, kalsiyum fazlalığı vücut için toksik hale gelir ve kalp rahatsızlığına, artritlere osteoporoza, damar sertleşmesine, dokuların ve organların kalsifikasyonuna neden olur. Mg, birçok biyokimyasal reaksiyonda kofaktör olarak yer almakta, normal kas ve sinir fonksiyonunun sürdürülmesine, kalp ritminin korunmasına ve kemik sağlamlığının devamına yardımcı olmaktadır. Ayrıca protein sentezi ve enerji metabolizmasında da rol alır. Vücuttaki Mg düzeyi, hormonlar ve diğer faktörler tarafından etkilenen mineral ve matriks metabolizması ile düzenlenir. iskeletteki Mg içeriği çok değişkenlik gösterir (150 mmol/kg-440 mmol/kg). Mg kemiğin farklı bölgelerinde farklı düzeyde bulunur. Mg miktar›, iliak kanat kortikal kemikte, iliak kanat trabeküler kemikten %10-20 daha azdır. Mg iskelet metabolizmasının tüm fazlarını etkiler.
Mg, , normal kas ve sinir fonksiyonunun sürdürülmesine, kalp ritminin korunmasına ve kemik sağlamlığının devamına yardımcı olmaktadır. Mg, spesifik enzimlerin kofaktörü olarak kemik metabolizmasında yer almaktadır. Mg eksikliği, sıklıkla Mg kaybına neden olan üriner, gastrointestinal sistem rahatsızlıklarına, Mg absorbsiyon azlığına veya kronik olarak az Mg alımına bağlıdır. Mg eksikliğinde; iştahsızlık, konfüzyon, oryantasyon bozukluğu, depresyon, anormal kalp ritimleri, koroner spazm, felçler, hastalık nöbetleri, kas krampları, karıncalanma ve uyuşukluk gibi belirtiler görülür. Mg eksikliği; kalsiyum (Ca)metabolizmasını ve Ca seviyesini düzenleyen hormonları etkiler. Yapılan birçok çalışma Mg desteğinin kemik mineral yoğunluğunu arttırdığını ve kırık gelişimini önlediğini göstermiştir.
Özdemir, F., & Rodoplu, M. (2004). Magnezyum ve Osteoporoz. Osteoporos Dünyasından, 10(1).
Magnezyum, 300'den fazla enzimatik reaksiyonda bir kofaktör olarak görev yapmak da dahil olmak üzere insan vücudunda çok sayıda rolü olan diyette çok önemli bir makromineraldir. Magnezyum, kas kasılmasının (kalbinki dahil), kan basıncının, insülin metabolizmasının düzenlenmesi için gereklidir ve DNA, RNA ve proteinlerin sentezi için gereklidir. Sinir sisteminde magnezyum, optimal sinir iletimi ve nöromüsküler koordinasyon için önemlidir ve ayrıca eksitotoksisiteye (hücre ölümüne yol açan aşırı uyarılma) karşı korumaya hizmet eder.
The Role of Magnesium in Neurological Disorders Anna E. Kirkland 1 , Gabrielle L. Sarlo 1 and Kathleen F. Holton 2,3,*
Magnezyum (Mg), Mg-ATP kompleksi olarak tüm biyolojik proseslerde, glikoliziste, siklik AMP oluşumunda, enerji bağımlı membran transportu ve genetik kodun transmisyonunda görev alan önemli bir mineraldir. Organizmada 300’den fazla enzimin Mg tarafından aktive edildiği bilinmektedir. A.B.D. halkının yüksek oranda kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskinin, yetersiz Mg alınımından kaynaklandığı iddia edilmiştir. Epidemiyolojik çalışmalar, Mg ihtiva eden sert suları tüketen birey ve gruplarda ya da Mg verilenlerde kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklanan morbidite ve mortalitenin azaldığını ve daha az hipertansiyona yakalandıklarını öne sürmektedir. Yine Mg azlığının, kardiyovasküler hastalıkların gelişiminde indükleyici bir faktör olduğu, deney hayvanlarında hiperlipemiye ve vasküler lezyonlara sebep olduğu gösterilmiştir. Magnezyum eksikliğinde gözlenen bu bulgular yanında, oral magnezyum ilavesinin insüline bağlı olmayan diabetli hastalarda (NIDDM) ve aterojenik diyetle beslenen farelerde, total kolesterol seviyelerini düşürdüğü ve lipid peroksidasyon üzerine inhibe edici etki gösterdiği bildirilmiştir. Buna karşın bazı araştırıcılar yüksek dozlarda Mg ilavesinin lipid profili üzerinde hiçbir olumlu etki görülmediğini rapor etmiştir.
Bayıroğlu, F., Belge, F., Baydaş, B., & Türkdoğan, K. (1999). Hiperkolesterolemik Diyet ile Beslenen Ratlarda Oral Magnezyum Verilmesinin Serum Lipid Profili Üzerine Etkisi. Van Tıp Dergisi, 6(4), 1-4.
Magnezyum insan vücudundaki en önemli elementlerden biridir ve kardiyovasküler, beslenme, endokrin ve osteoartiküler sistemlerin düzgün çalışması için çok önemli olan bir dizi biyokimyasal süreçte yer alır. Aynı zamanda beyin biyokimyasında, depresyonun gelişimi ile ilişkili birkaç nörotransmisyon yolunu etkileyerek hayati bir modülatör rol oynar. Bu elementin eksikliğinde apati, depresyon, ajitasyon, konfüzyon, anksiyete ve deliryum gibi kişilik değişiklikleri görülür. Magnezyum eksikliği olan bir diyet alan kemirgenler, antidepresan ilaçlar tarafından tersine çevrilen depresif davranışlar sergilediler. Kötü beslenme, gastrointestinal ve böbrek hastalıkları, insülin direnci ve/veya tip 2 diyabet, alkolizm, stres ve bazı ilaçlar magnezyum eksikliğine yol açabilir. Magnezyum iyonlarının hücre dışı konsantrasyonu, hücre içi seviyelerini yansıtmayabileceğinden, mevcut magnezyum durumunu değerlendirme yöntemlerinin hiçbiri tatmin edici olarak kabul edilmez. Magnezyum bileşiklerinin ruh halini iyileştirme potansiyeli, çok sayıda klinik öncesi ve klinik çalışmanın sonuçlarıyla doğrulanmıştır. Magnezyum takviyesinin iyi tolere edildiği ve geleneksel antidepresan tedavilerin etkinliğini arttırdığı görülmektedir ve bu nedenle, inorganik ve organik bileşikler arasındaki biyoyararlanımdaki farklılıklar dikkate alınmasına rağmen, depresyon için standart tedavilere değerli bir katkı olabilir.
Anna Serefko, Aleksandra Szopa, Ewa Poleszak Chair and Department of Applied Pharmacy, Medical University of Lublin, Chodzki 1, ´ PL 20-093 Lublin, Poland
Bu derlemede görüldüğü gibi magnezyum bir çok faaliyette rol alan bir mikro mineraldir. Bir çok sebeple etkilebilen magnezyum seviyesi, takviyelerle desteklenebilir. Besin takviyesi kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Uzm. Dyt. Ayşenur Fişek