Blog

Sumak Çayı

SUMAK

Son günlerde Dünya ‘da ve ülkemizde yaşanan Corona Virüs ( Covid-19 ) salgını- pandemi sebebiyle çeşitli önlemler alınmakta ve her birimiz üzerimize düşen görevleri ( kişisel hijyene önem verme ve hastalılardan korunma anlamında) yapıyoruz. Peki beslenme anlamında yapılabilecekler neler? Elbette sağlıklı dengeli beslenme ve mikro besin ögeleri yönünden yeterli beslenme önem arz etmekte. Günlük propolis, c vit, probiyotik, omega3, multivitamin, diyet lifi, zerdeçal ektratı, kolajen ve bir çok besin takviyesi alımı önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Bugün ben sizlere, Corona Virüs mücadelenizde size yardımcı olacak akademik makalelerden alıntıladığım bilimsel verilere dayalı, Sumak’ ın besin içerikleri ve faydaları yazımla yol göstereceğim.

Hepimizin bildiği gibi sumak bir baharattır. Dağlarda yetişen bir ottan elde edilen sumak baharatı, genellikle soğan ile birlikte harmanlanır ve salatalarda bolca kullanılır. Şimdi sizlere bambaşka bir tavsiye ile geldim. Sumak çayı . Sumak kaynamış suda bekletilecek ve basit bir süzgeç yardımıyla süzülüp suyu içilecek. Yıllarca kekik çayı önerdiğimizi herkes bilir. Corona Virüs'e karşı da bağışıklık güçlendirici olduğuna dair İnstagram hesabımda paylaştım. Şimdi sıra Sumak ve faydalarından söz etmekte.

Sumak ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir baharattır. Derici sumağının (Rhus coriaria) meyvelerinin kabaca öğütülmesiyle hazırlanır. Özellikle doğranmış soğan ve kebaplarda baharat olarak kullanılır. ( Başoğlu, F., & Cemeroğlu, B. (1984). Sumak’ın kimyasal bileşimi üzerine araştırma. Gıda, 9(3).)

Sumak (Rhus coriaria L.), Anacardiaceae familyasından Rhus cinsi, 150 civarında türüyle dünyanın değişik bölgelerinde yetişmekte olup Türkiye’de coriaria türü yaygındır (Davis 1967 ve Kurucu ve ark. 1993).

100 gr sumakta ortalama 4,13 gr protein 11,11 gr tuz 10,61 gr yağ 1,72 gr şeker 1,5 gr tane

TOPLAM FENOLİK BİLEŞİK KIYASLAMASI

Şekil 1. Gallik asit eşdeğeri cinsinden toplam fenolik bileşik miktarları ( kaynak : Altıok, D., Altıok, E., Bayraktar, O., Enstitüsü, İ. Y. T., & Urla, İ. (2006). Fonksiyonel gıda üretiminde kullanılan bazı baharatın antioksidan kapasiteleri. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kimya Mühendisligi Bölümü, Urla, İzmir, 1-7.)

ANTİOKSİDAN KAPASİTE KIYASLAMASI

Şekil 2. Troloks eşdeğeri cinsinden toplam fenolik bileşik miktarları. ( kaynak : Altıok, D., Altıok, E., Bayraktar, O., Enstitüsü, İ. Y. T., & Urla, İ. (2006). Fonksiyonel gıda üretiminde kullanılan bazı baharatın antioksidan kapasiteleri. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kimya Mühendisligi Bölümü, Urla, İzmir, 1-7.)

Çalışmalar sonucunda baharatta fenolik bileşik miktarları ve antioksidan aktiviteleri farklılık göstermektedir. Özellikle sumak ve nanenin içerdikleri yüksek fenolik bileşik miktarları ve yüksek antioksidan kapasitelerinden dolayı fonksiyonel gıda üretimi için potansiyel bir kaynak oldukları düşünülmektedir. Baharatın gıdalarla birlikte tüketimi, kanser, kalp rahatsızlıkları gibi pek çok hastalığın önlenmesinde önemli rol oynar.

Bazı araştırmalarda Sumak antioksidan ve antienflamatuar etkileri sebebiyle Sumak Ekstratı kullanılması önerilmiştir. ( Kosar, M., Bozan, B., Temelli, F. ve Baser, KHC (2007). Sumak (Rhus coriaria L.) ekstraktlarının antioksidan aktivitesi ve fenolik bileşimi. Gıda kimyası , 103 (3), 952-959.)

Sumak ( Rhus coriaria su ekstraktlarının antimikrobiyal etkisi Bakteriler arasında ve nötralize edilmemiş ve nötralize edilmiş ekstraktlar arasında, nötralize edilmemiş tüm bakterilere karşı daha etkili olduğu P <0.01) bulundu. Yani sumak ekstratı bakteriler üzerinde anti bakteriyal etkisi anlamlı sonuç vermiştir. ( Nasar-Abbas, S. M., & Halkman, A. K. (2004). Antimicrobial effect of water extract of sumac (Rhus coriaria L.) on the growth of some food borne bacteria including pathogens. International journal of food microbiology, 97(1), 63-69.)

Bir çok araştırma gösteriyor ki, sumak antienflamatuar, antioksidan özellikleriyle beslenmede çok önemli bir yer edinmektedir. Günde 1 tk sumak tüketmek, sumak ile çay yapmak ve suyunu içmek sizi hastalıklara karşı daha dirençli ve savunma sahibi yapacaktır.

• Mide Kanaması ( Faydaoğlu, E., & Sürücüoğlu, M. S. (2011). Geçmişten günümüze tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanılması ve ekonomik önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 11(1), 52-67.)
• Diş etlerini güçlendirir, Şekeri dengeler. ( DİYARBAKIR’DA TIBBİ BİTKİLER, P. V., & POTANSİYELİ, T. Süleyman KIZIL Özlem TONÇER.)
• Enfeksiyonel hastalıkları önler
• Sumak'ın cilt koruyucu özellikleri
• Sumak, kalbi ve karaciğeri korur
• Antikanser özellikleri vardır
• Aşırı vajinal akıntı durumunda sumak harici tedavi olarak kullanılır.
• Adet düzensizliği ve ağrıların tedavisinde
• İnsan vücudunda detoks etkisi yaratır
• Solunum ve sindirim sorunlarını giderir
• İdrar söktürücüdür.

Sağlıklı günlerde kucaklaşmak ümidiyle,

Uzm. Dyt. Ayşenur Fişek

İnstagram - @dytaysenufisek

SUMAK

Son günlerde Dünya ‘da ve ülkemizde yaşanan Corona Virüs ( Covid-19 ) salgını- pandemi sebebiyle çeşitli önlemler alınmakta ve her birimiz üzerimize düşen görevleri ( kişisel hijyene önem verme ve hastalılardan korunma anlamında) yapıyoruz. Peki beslenme anlamında yapılabilecekler neler? Elbette sağlıklı dengeli beslenme ve mikro besin ögeleri yönünden yeterli beslenme önem arz etmekte. Günlük propolis, c vit, probiyotik, omega3, multivitamin, diyet lifi, zerdeçal ektratı, kolajen ve bir çok besin takviyesi alımı önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Bugün ben sizlere, Corona Virüs mücadelenizde size yardımcı olacak akademik makalelerden alıntıladığım bilimsel verilere dayalı, Sumak’ ın besin içerikleri ve faydaları yazımla yol göstereceğim.

Hepimizin bildiği gibi sumak bir baharattır. Dağlarda yetişen bir ottan elde edilen sumak baharatı, genellikle soğan ile birlikte harmanlanır ve salatalarda bolca kullanılır. Şimdi sizlere bambaşka bir tavsiye ile geldim. Sumak çayı . Sumak kaynamış suda bekletilecek ve basit bir süzgeç yardımıyla süzülüp suyu içilecek. Yıllarca kekik çayı önerdiğimizi herkes bilir. Corona Virüs'e karşı da bağışıklık güçlendirici olduğuna dair İnstagram hesabımda paylaştım. Şimdi sıra Sumak ve faydalarından söz etmekte.

Sumak ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir baharattır. Derici sumağının (Rhus coriaria) meyvelerinin kabaca öğütülmesiyle hazırlanır. Özellikle doğranmış soğan ve kebaplarda baharat olarak kullanılır. ( Başoğlu, F., & Cemeroğlu, B. (1984). Sumak’ın kimyasal bileşimi üzerine araştırma. Gıda, 9(3).)

Sumak (Rhus coriaria L.), Anacardiaceae familyasından Rhus cinsi, 150 civarında türüyle dünyanın değişik bölgelerinde yetişmekte olup Türkiye’de coriaria türü yaygındır (Davis 1967 ve Kurucu ve ark. 1993).

100 gr sumakta ortalama 4,13 gr protein 11,11 gr tuz 10,61 gr yağ 1,72 gr şeker 1,5 gr tane

TOPLAM FENOLİK BİLEŞİK KIYASLAMASI

Şekil 1. Gallik asit eşdeğeri cinsinden toplam fenolik bileşik miktarları ( kaynak : Altıok, D., Altıok, E., Bayraktar, O., Enstitüsü, İ. Y. T., & Urla, İ. (2006). Fonksiyonel gıda üretiminde kullanılan bazı baharatın antioksidan kapasiteleri. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kimya Mühendisligi Bölümü, Urla, İzmir, 1-7.)

ANTİOKSİDAN KAPASİTE KIYASLAMASI

Şekil 2. Troloks eşdeğeri cinsinden toplam fenolik bileşik miktarları. ( kaynak : Altıok, D., Altıok, E., Bayraktar, O., Enstitüsü, İ. Y. T., & Urla, İ. (2006). Fonksiyonel gıda üretiminde kullanılan bazı baharatın antioksidan kapasiteleri. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Kimya Mühendisligi Bölümü, Urla, İzmir, 1-7.)

Çalışmalar sonucunda baharatta fenolik bileşik miktarları ve antioksidan aktiviteleri farklılık göstermektedir. Özellikle sumak ve nanenin içerdikleri yüksek fenolik bileşik miktarları ve yüksek antioksidan kapasitelerinden dolayı fonksiyonel gıda üretimi için potansiyel bir kaynak oldukları düşünülmektedir. Baharatın gıdalarla birlikte tüketimi, kanser, kalp rahatsızlıkları gibi pek çok hastalığın önlenmesinde önemli rol oynar.

Bazı araştırmalarda Sumak antioksidan ve antienflamatuar etkileri sebebiyle Sumak Ekstratı kullanılması önerilmiştir. ( Kosar, M., Bozan, B., Temelli, F. ve Baser, KHC (2007). Sumak (Rhus coriaria L.) ekstraktlarının antioksidan aktivitesi ve fenolik bileşimi. Gıda kimyası , 103 (3), 952-959.)

Sumak ( Rhus coriaria su ekstraktlarının antimikrobiyal etkisi Bakteriler arasında ve nötralize edilmemiş ve nötralize edilmiş ekstraktlar arasında, nötralize edilmemiş tüm bakterilere karşı daha etkili olduğu P <0.01) bulundu. Yani sumak ekstratı bakteriler üzerinde anti bakteriyal etkisi anlamlı sonuç vermiştir. ( Nasar-Abbas, S. M., & Halkman, A. K. (2004). Antimicrobial effect of water extract of sumac (Rhus coriaria L.) on the growth of some food borne bacteria including pathogens. International journal of food microbiology, 97(1), 63-69.)

Bir çok araştırma gösteriyor ki, sumak antienflamatuar, antioksidan özellikleriyle beslenmede çok önemli bir yer edinmektedir. Günde 1 tk sumak tüketmek, sumak ile çay yapmak ve suyunu içmek sizi hastalıklara karşı daha dirençli ve savunma sahibi yapacaktır.

• Mide Kanaması ( Faydaoğlu, E., & Sürücüoğlu, M. S. (2011). Geçmişten günümüze tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanılması ve ekonomik önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 11(1), 52-67.)
• Diş etlerini güçlendirir, Şekeri dengeler. ( DİYARBAKIR’DA TIBBİ BİTKİLER, P. V., & POTANSİYELİ, T. Süleyman KIZIL Özlem TONÇER.)
• Enfeksiyonel hastalıkları önler
• Sumak'ın cilt koruyucu özellikleri
• Sumak, kalbi ve karaciğeri korur
• Antikanser özellikleri vardır
• Aşırı vajinal akıntı durumunda sumak harici tedavi olarak kullanılır.
• Adet düzensizliği ve ağrıların tedavisinde
• İnsan vücudunda detoks etkisi yaratır
• Solunum ve sindirim sorunlarını giderir
• İdrar söktürücüdür.

Sağlıklı günlerde kucaklaşmak ümidiyle,

Uzm. Dyt. Ayşenur Fişek

İnstagram - @dytaysenufisek